Omgaan met stress in spannende tijden

Plotseling is het dagelijks leven van bijna iedereen ontzettend veranderd. Sinds het coronavirus zich over de wereld uitspreidt, zijn er veel ingrijpende maatregelen genomen waaraan we ons moeten aanpassen. Alles om zoveel mogelijk mensen te kunnen beschermen en de zorg waar het kan te ontlasten.

Tips bij stressgevoelens

Allereerst leven we bij Haptonomie praktijk Schoneveld mee met iedereen die direct of indirect te maken heeft met het coronavirus, patiënten, familieleden en zorgpersoneel. Daarnaast hebben we allemaal te maken met nieuwe situaties zoals thuiswerken, intensieve zorg voor kinderen en spanningen om de ontwikkelingen die in de wereld gaande zijn. Op veel manieren kan dat gevoelens van angst, stress en onrust in de hand werken. Er is een aantal tips dat je kan helpen bij het omgaan met dit soort gevoelens gedurende deze periode, opgesteld door de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg van het Ministerie van Defensie.

Maak een plan

Daag jezelf uit als je veel thuis bent. Maak een planning en structuur voor de dag om jezelf bezig te houden. Neem ook in je plan op hoe je omgaat met spanning. Schrijf op hoe je stress of spanning bij jezelf kunt herkennen en wat anderen bij jou kunnen opmerken. Noem ook welke concrete dingen je kunt doen om rustiger te worden en wat je van anderen nodig hebt. Bespreek dit ook met degenen die je zouden kunnen helpen.

Eerste levensbehoeften

In deze gespannen en vreemde tijd waarin je leven er heel anders uitziet, kan het lastig zijn om goed voor jezelf te zorgen. Om je gezondheid op peil te houden en langdurige stress het hoofd te kunnen bieden, is het zaak zo goed mogelijk te letten op je eerste levensbehoeften. Dat betekent: – slaap voldoende, bij voorkeur op vaste tijden
– eet gezond en drink genoeg, vermijd fast food en (te veel) alcohol – draag zorg voor een goede persoonlijke hygiëne – zorg voor zoveel mogelijk structuur en ritme

Ruimte voor emoties

Wanneer je (thuis) aan het werk bent of met je kinderen bezig bent, is er mogelijk weinig ruimte voor je emoties. Zoek daarom naar momenten waarop je, allicht met je partner, stoom kunt afblazen. Praat erover met iemand die je vertrouwt met je gevoelens en probeer plek in te ruimen voor helpende gedachtes om piekeren te voorkomen. Dit kunnen bijvoorbeeld zijn: – We weten niet wat gaat komen, maar we bereiden ons zo goed mogelijk voor – De emoties die ik voel zijn normaal – We zorgen voor elkaar en houden oog voor elkaar

Ontspanning

Zorg voor voldoende ontspanning. Goede opties kunnen zijn: – ademhalings- of ontspanningsoefeningen – uitvoeren van hobby’s zoals lezen, schrijven, series kijken – sport: beweging helpt omgaan met stress. Denk aan hardlopen, wandelen, thuiswork-outs – sociale contacten: telefoongesprekken met vrienden, externe partijen waarbij je je ei kwijt kunt.

Praat met je kinderen

Ook voor kinderen is het een spannende tijd. Bovendien leven veel gezinnen tijdelijk erg dicht op elkaar. Leg uit wat er speelt en vertel dat het normaal is als ze zich gespannen voelen. Vertel ook dat er spanningen kunnen ontstaan doordat je veel tijd met elkaar doorbrengt. Hierbij is het nuttig om een mogelijkheid te bieden even terug te trekken, zodat iedereen weet wat diegene moet doen als de spanning oploopt.

Positiviteit

Er is een dagelijks een enorme hoeveelheid nieuws, dit alles volgen is niet helpend. Beperk je tot betrouwbare bronnen en hooguit twee momenten per dag waarop je het nieuws tot je neemt. Ondanks dat de situatie heftig is, is humor ook in deze tijd belangrijk. Het zorgt voor ontlading en relativering in een gespannen periode.

Roeien met de riemen die je hebt

Mogelijk heb je behoefte aan extra ondersteuning bij het omgaan met spanning en stress, of kamp je met andere vraagstukken waarover je in gesprek wilt. Neem dan gerust contact op met Renata. Middels beeldbellen via een beveiligde lijn kan er een sessie plaatsvinden. Uiteraard gaat de voorkeur uit naar met elkaar werken in de praktijkruimte, maar in deze periode roeien we met de riemen die we hebben.

Haptotherapie als ondersteuning bij rouw

Een verlies kan ingrijpend zijn en veel impact hebben op het dagelijks leven. Een sterfgeval van een dierbare is daar een duidelijk voorbeeld van, maar er zijn veel meer vormen van verlies waarbij een rouwproces op gang kan komen. Je kunt denken aan een scheiding, ontslag of het doormaken van een ziekte. Omgaan met rouw kan ingewikkeld zijn.

Leven weer oppakken

Wanneer je iets of iemand hebt verloren, word je in het begin vaak overspoeld door aandacht en begrip. Toch wordt na verloop van tijd van je verwacht dat je je leven weer oppakt. Dat wil je misschien zelf ook, maar het kan moeilijk zijn de draad weer op te pakken wanneer je nog volop aan het rouwen bent. Het gevolg kan zijn dat je je verdriet voor je houdt, anderen er niet mee lastig wilt vallen en dat vervolgens zijn weerslag heeft op je gezondheid.

Rouw gaat niet over

Hoe je rouw ervaart, is heel persoonlijk. Er bestaat niet zoiets als ‘normale’ rouw, vindt ook sociaal psycholoog en rouwdeskundige Manu Keirse. Hij stelt bovendien dat rouwverwerking een achterhaald begrip is. Rouw gaat niet over, je leert ermee leven. Zeker wanneer je denkt aan ouders die een kind hebben verloren, is dat goed voor te stellen. Een verlies draag je met je mee, en de manier waarop je dat doet, dát is belangrijk.

Luistert, luistert en luistert

Verlies is onvermijdelijk, we krijgen er allemaal mee te maken. Daarom vertelt Keirse dat om er goed mee om te kunnen gaan, het belangrijk is de gevoelens te kunnen delen. Hij stelt: ‘Verdriet is in deze tijd sterk teruggedrongen in de beschermde omgeving van het gezin. We dragen het minder met elkaar. Maar mensen met verdriet hebben maar één behoefte: dat iemand naar ze luistert, luistert én luistert.’ Een luisterend oor is de eerste stap naar een goede omgang met rouw.

Te grote gevoelens

Renata Schoneveld is haptotherapeut en schat de waarde van luisteren ook hoog in. ‘Door te kunnen praten over alles wat je voelt en meemaakt, krijg je de ruimte om met jezelf te zijn. Te praten tegen iemand die er helemaal voor jou is, kan daarbij erg bevrijdend zijn. Want soms zijn gevoelens te groot om alleen te voelen. Juist dan wil je een veilige omgeving waarin je onbevreesd kunt exploreren wat er in je omgaat, zodat je jouw gedachtes en emoties weer beter kunt ordenen.’

Verder gaan

En dan? Hoe ga je vervolgens verder? Manu Keise gelooft er niet in dat rouw verwerkt moet worden. Maar wél gelooft hij erin dat je na een verlies weer geluk en plezier in het leven kunt ervaren. Sterven of verliezen is een moment, zegt hij. En na dat moment zullen op een bepaald ogenblik de positieve herinneringen en gedachten weer aan kracht toenemen. Renata: ‘En daar kun je soms hulp bij nodig hebben. Zo is het niet altijd gemakkelijk om je relatie te onderhouden in periodes van rouw, hoe zorg je ervoor dat je je weer verbonden kunt voelen met jezelf en anderen? Daar help ik je graag bij.’

Een steun in de rug

Tijdens de haptotherapie kan gebruik worden gemaakt van verschillende oefeningen of technieken waardoor je beter kunt leren omgaan met rouw. Daarnaast ondersteunt Renata als haptotherapeut mensen met andere vragen en zaken waar ze tegenaan lopen in hun leven. Je kunt naast haptotherapie ook bij haar terecht voor zwangerschapshaptonomie. Verder heeft Renata de studie Seksuologie gevolgd, waardoor vragen rond intimiteit eveneens bespreekbaar zijn. Haptonomie praktijk Schoneveld zit op twee locaties, in Zwolle en in Amersfoort.

Wanneer je lichaam ‘nee’ zegt

Hard werken en drukte is voor veel mensen een gewoonte. Om een mooie carrière te verkrijgen of behouden zijn we bereid hier veel uren aan te besteden, maar ook willen we dat ons privéleven hier niet voor onder doet. Veel mensen komen dan ook op een punt dat de emmer overloopt en er bepaalde klachten ontstaan, zonder dat ze weten wat er precies misgaat. Nog nooit kwamen er zoveel mensen bij de huisarts met stressgerelateerde klachten, vertelt huisarts Juriaan Galavazi.

Luisteren naar je lichaam

Wanneer je probeert alle ballen in de lucht te houden, krijgt niets de complete aandacht. Daardoor kun je het gevoel hebben tekort te schieten en schuldgevoelens ontwikkelen. Je hebt het idee dat je nog harder moet werken zodat je hopelijk net voldoende aandacht verdeelt om alle zaken draaiende te houden. Geen wonder dat je je een beetje moe voelt, last van je rug krijgt, vaak met hoofdpijn opstaat… Je lichaam stuurt een signaal. Maar luister je daar ook naar?

Dromen op de plank

Galavazi stelt dat ons lichaam ons veel kan vertellen, maar dat we het moeilijk vinden te ontdekken wat dat is. Hij vertelt: ‘Je wilt ten diepste iets anders dan wat er nu is. Als deze wens stelselmatig wordt onderdrukt, kan ons lijf dat feilloos laten merken.’ Haptotherapeut Renata Schoneveld zegt: ‘Je kunt leven met het idee: ‘alles moet meer, groter en perfecter, als ik dat heb bereikt, zal ik echt gelukkig zijn’. Maar ik werkelijkheid beleven heel veel mensen er helemaal geen plezier aan om dat na te streven. Jammer: want zo blijven de plannen en dromen waar je wel energie van krijgt op de plank liggen.’

Minder identificeren met werk

Toch blijkt het bijzonder lastig om los te komen van het idee dat hard werken moet. Want wie ben je zonder een mooie carrière? Wat zouden mensen ervan vinden als je ervoor kiest minder (hard) te werken? Galavazi stelt dat wanneer we ons minder identificeren met ons werk, we veel beter in staat zijn keuzes te maken die bij ons passen. Want keuzes maken hoort bij het leven, niemand kan alles tegelijk. Daarbij is het wél nodig om strikter te zijn op je eigen grenzen.

Een paar stappen terug

We zijn namelijk geen machine die een opdracht krijgt en daar blindelings naartoe werkt. Vraag jezelf af wat je nu eigenlijk echt wilt bereiken in het leven. Is het wel echt deze baan? Is dat ploeteren om een ideaalplaatje te bereiken het enige waar je gelukkig van zou kunnen worden? Door even een paar stappen terug te zetten en tijd te nemen voor rust en bewustwording, lukt het je om antwoorden te vinden op de vragen die zich uiten als lichamelijke klachten. Zo kun je daadwerkelijk leren van je eigen lichaam, en beginnen met investeren in die zaken waar je energie van krijgt en gelukkig van wordt.

Een beetje steun

Natuurlijk kan het best lastig zijn om te weten wat dat is, datgene waar je energie van krijgt. Want hoe interpreteer je de signalen van je lichaam nu precies? Als haptotherapeut ondersteunt Renata mensen met verschillende vragen en zaken waar ze tegenaan lopen in hun leven. Je kunt naast haptonomie en haptotherapie ook bij haar terecht voor zwangerschapshaptonomie. Verder heeft Renata de studie Seksuologie gevolgd, waardoor vragen rond intimiteit eveneens bespreekbaar zijn. Haptonomie praktijk Schoneveld zit op twee locaties, in Zwolle en in Amersfoort.

Papa is jaloers

‘Hoe is de bevalling gegaan?’, ‘slaap je goed?’, ‘heb je nog veel last van je hechtingen gehad?’ Een greep uit de vragen van de vriendinnen van je vrouw tijdens de kraamvisite. Niemand vraagt aan jou hoe jij geslapen hebt, en je vraagt jezelf af wanneer je weer net zo zoveel knuffels van je vrouw krijgt als jullie baby mag ontvangen. Je krijgt een warm gevoel van binnen wanneer je naar je zoon kijkt die in zijn wiegje ligt te slapen. Maar toch kun je dat nare knagende gevoel niet van je afzetten…

Rekening houden met de baby

Als er kinderen in het spel zijn, verandert je relatie voorgoed. Dit lijkt een open deur, maar het is van belang dat jij je hier bewust van bent. Vanaf nu staat jullie baby centraal. Elke dag. Hield je eerst alleen rekening met elkaar, nu moeten jullie beide ook rekening houden met jullie baby. Slaaptijden, voedingstijden, het huiluurtje. Daarnaast verandert jouw rol als man. Naast dat je partner bent, ben je nu ook een ouder geworden. Wanneer het ouderschap nog pril is, ben je vooral bezig met wennen. Je probeert te groeien in deze nieuwe rol, zodat je samen met je partner een goede nieuwe balans kunt vinden. En naast ouder ben je ook nog een geliefde. Blijf daarom in verbinding, geef ruimte aan je partner en gun jezelf, de ander én je relatie de tijd om aan de nieuwe situatie te wennen.

Jaloers

Lukt dit niet, dan kan kunnen er andere emoties een rol gaan spelen. Wanneer je partner zich te veel focust op de baby, kan het gebeuren je de aandacht van je partner gaat missen. Je wordt misschien wel jaloers. ‘Is deze vorm van jaloezie niet raar?’, zul je je misschien afvragen. Nee, dat is het niet. Je kunt ervaren dat je op de tweede plek lijkt of komt te staan of je kunt je buitengesloten voelen. Je wilt er misschien niet aan geloven dat dit de realiteit van het gezinsleven is of je bent bang om jullie seksuele en psychische intimiteit kwijt te raken. Jaloezie is een van de sterkste emoties die er bestaan en jaloezie ontkennen kan het erger maken. Wees je ervan bewust dat deze vorm van jaloezie zich vooral openbaart in de beginperiode. Omdat jullie minder tijd samen doorbrengen, ben je misschien bang dat deze maanden een voorbode zijn voor de rest van jullie relatie. Dit hoeft echter niet zo te zijn.

‘Jaloerse fase’ doorkomen

Om deze ‘jaloerse fase’ door te komen, dien je over je eigen gevoelens na te denken en er met je partner over in gesprek te gaan. Probeer te onderzoeken waar de jaloerse gevoelens vandaan komen. Je wilt net als je partner belangrijk zijn voor je gezin. Je wilt zorgen voor je gezin, net als je partner dat wil. Verder kun jij je partner laten weten dat je gevoelens nog steeds dezelfde zijn, evenals jullie intieme band.

Haptonomische relatiebegeleiding

Wanneer jullie er samen niet uitkomen, kan het prettig zijn om hulp in te schakelen, bijvoorbeeld in de vorm van haptonomische relatiebegeleiding. Haptotherapeut Renata: ‘Je volgt haptonomische relatiebegeleiding met je partner. Tijdens deze begeleiding gaan jullie in gesprek met elkaar en stel ik mijzelf neutraal op. Ik bied jullie een veilige omgeving om te onderzoeken waar jullie behoeften liggen. Door middel van ervaringsoefeningen wordt voelbaar hoe jullie in relatie staan tot elkaar. ‘Waarom doe ik zo?’, ‘waarom voel ik dit?’. In deze veilige omgeving kunnen jullie beiden jullie (diepste) angsten en emoties met elkaar delen. Haptonomische relatiebegeleiding kan jullie helpen om met een frisse en vernieuwde blik naar de toekomst te kijken en eraan bijdragen dat jullie relatie weer in balans komt.

Tip van Renata

Het is niet altijd eenvoudig om je, naast vader, ook partner te voelen. Soms is een klein gebaar al voldoende. Geef je partner bijvoorbeeld eens een dikke knuffel, kijk elkaar eens langer in de ogen, pak je partner bij de hand of ga een avond gezellig uit eten. Blijf leuke dingen doen samen.

Haptonomie praktijk Schoneveld

Als haptotherapeut help ik mensen met verschillende vragen en dingen waar ze tegenaan lopen in hun leven. Je kunt naast haptonomie en haptotherapie ook bij mij terecht voor zwangerschapshaptonomie. Verder heb ik de studie Seksuologie gevolgd, waardoor vragen rond intimiteit eveneens bespreekbaar zijn. Onze praktijk zit op twee locaties, in Zwolle en in Amersfoort.