Omgaan met stress in spannende tijden

Plotseling is het dagelijks leven van bijna iedereen ontzettend veranderd. Sinds het coronavirus zich over de wereld uitspreidt, zijn er veel ingrijpende maatregelen genomen waaraan we ons moeten aanpassen. Alles om zoveel mogelijk mensen te kunnen beschermen en de zorg waar het kan te ontlasten.

Tips bij stressgevoelens

Allereerst leven we bij Haptonomie praktijk Schoneveld mee met iedereen die direct of indirect te maken heeft met het coronavirus, patiënten, familieleden en zorgpersoneel. Daarnaast hebben we allemaal te maken met nieuwe situaties zoals thuiswerken, intensieve zorg voor kinderen en spanningen om de ontwikkelingen die in de wereld gaande zijn. Op veel manieren kan dat gevoelens van angst, stress en onrust in de hand werken. Er is een aantal tips dat je kan helpen bij het omgaan met dit soort gevoelens gedurende deze periode, opgesteld door de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg van het Ministerie van Defensie.

Maak een plan

Daag jezelf uit als je veel thuis bent. Maak een planning en structuur voor de dag om jezelf bezig te houden. Neem ook in je plan op hoe je omgaat met spanning. Schrijf op hoe je stress of spanning bij jezelf kunt herkennen en wat anderen bij jou kunnen opmerken. Noem ook welke concrete dingen je kunt doen om rustiger te worden en wat je van anderen nodig hebt. Bespreek dit ook met degenen die je zouden kunnen helpen.

Eerste levensbehoeften

In deze gespannen en vreemde tijd waarin je leven er heel anders uitziet, kan het lastig zijn om goed voor jezelf te zorgen. Om je gezondheid op peil te houden en langdurige stress het hoofd te kunnen bieden, is het zaak zo goed mogelijk te letten op je eerste levensbehoeften. Dat betekent: – slaap voldoende, bij voorkeur op vaste tijden
– eet gezond en drink genoeg, vermijd fast food en (te veel) alcohol – draag zorg voor een goede persoonlijke hygiëne – zorg voor zoveel mogelijk structuur en ritme

Ruimte voor emoties

Wanneer je (thuis) aan het werk bent of met je kinderen bezig bent, is er mogelijk weinig ruimte voor je emoties. Zoek daarom naar momenten waarop je, allicht met je partner, stoom kunt afblazen. Praat erover met iemand die je vertrouwt met je gevoelens en probeer plek in te ruimen voor helpende gedachtes om piekeren te voorkomen. Dit kunnen bijvoorbeeld zijn: – We weten niet wat gaat komen, maar we bereiden ons zo goed mogelijk voor – De emoties die ik voel zijn normaal – We zorgen voor elkaar en houden oog voor elkaar

Ontspanning

Zorg voor voldoende ontspanning. Goede opties kunnen zijn: – ademhalings- of ontspanningsoefeningen – uitvoeren van hobby’s zoals lezen, schrijven, series kijken – sport: beweging helpt omgaan met stress. Denk aan hardlopen, wandelen, thuiswork-outs – sociale contacten: telefoongesprekken met vrienden, externe partijen waarbij je je ei kwijt kunt.

Praat met je kinderen

Ook voor kinderen is het een spannende tijd. Bovendien leven veel gezinnen tijdelijk erg dicht op elkaar. Leg uit wat er speelt en vertel dat het normaal is als ze zich gespannen voelen. Vertel ook dat er spanningen kunnen ontstaan doordat je veel tijd met elkaar doorbrengt. Hierbij is het nuttig om een mogelijkheid te bieden even terug te trekken, zodat iedereen weet wat diegene moet doen als de spanning oploopt.

Positiviteit

Er is een dagelijks een enorme hoeveelheid nieuws, dit alles volgen is niet helpend. Beperk je tot betrouwbare bronnen en hooguit twee momenten per dag waarop je het nieuws tot je neemt. Ondanks dat de situatie heftig is, is humor ook in deze tijd belangrijk. Het zorgt voor ontlading en relativering in een gespannen periode.

Roeien met de riemen die je hebt

Mogelijk heb je behoefte aan extra ondersteuning bij het omgaan met spanning en stress, of kamp je met andere vraagstukken waarover je in gesprek wilt. Neem dan gerust contact op met Renata. Middels beeldbellen via een beveiligde lijn kan er een sessie plaatsvinden. Uiteraard gaat de voorkeur uit naar met elkaar werken in de praktijkruimte, maar in deze periode roeien we met de riemen die we hebben.

Wat extra steun voor zorgmedewerkers

Voor iedereen is het een ingewikkelde periode. Voor mensen die opeens thuiswerken, kinderen die niet naar school kunnen en ouderen die afgesloten zijn van hun families. Maar in het bijzonder is het een moeilijke tijd voor de mensen die werken in de zorg. De druk is hoog doordat we te maken hebben met een unieke situatie.

Werkzaam in de zorg

In het vorige artikel deelden we al een aantal tips hoe je beter kunt omgaan met gevoelens van spanning en stress van de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg (MGG). Aangezien met name zorgmedewerkers in een zeer uitzonderlijke situatie verkeren, wendden zij zich in deze tips ook in het bijzonder tot hen. Ben jij werkzaam in de zorg? Dan vind je het allicht vanzelfsprekend om je maximaal in te zetten in de zorg voor anderen. Maar ook jij kan misschien wat steun gebruiken.

Wissel informatie uit

In hun flyer omschrijft de MGG deze periode met een marathon, waarbij je je bovendien extra gespannen kan voelen doordat je je zorgen maakt. Een eerste tip is om te vragen om informatie bij leidinggevende en collega’s over wat je kunt verwachten en betekenen. Zo kun je je voorbereiden op wat je te wachten staat en wat je kunt doen in bepaalde situaties. Ook kun je hen informeren over wat je wel en wat je niet wil of kan doen. Zo weten alle partijen waar ze aan toe zijn.

Zoek een buddy

Door te werken met een buddy, kun je bij elkaar terecht met problemen, onduidelijkheden of vraagstukken. Dat hoef je niet voor de ander op te lossen, maar een luisterend oor kan al veel waard zijn. Er zijn verschillende dingen die je voor elkaar kunt betekenen:
– bespreken waar je mee zit en hoe je omgaat met spanning
– elkaar wijzen op goede zelfzorg
– signaleren en benoemen van eventuele ziektesymptomen

Terug naar de basis, vertrouw op je team

Het is goed mogelijk dat je nu te maken krijgt met nieuwe taken waar je eerder niet mee te
maken kreeg. Omdat we te maken hebben met een unieke situatie, kan het zijn dat
bestaande protocollen niet voldoen. Ga terug naar de basisprincipes die je geleerd hebt, en
vertrouw erop dat je zo goed mogelijk je werk uitvoert. Vertrouwen in je team is ook
essentieel: je kunt terugvallen op de kennis en vaardigheden van teamgenoten. Ook als je
opeens samenwerkt met mensen die je nog niet goed kent, is dat het geval. Weet dat je
allemaal dezelfde missie hebt. Deze gevoelens geven hoop.

Emoties toelaten

Het is heel normaal als je je angstig, machteloos of schuldig voelt omdat je misschien niet
iedereen kan helpen of lastige beslissingen moet nemen. Daar kun je ook thuis last van
hebben, bijvoorbeeld in de vorm van nachtmerries of indringende herinneringen. Mogelijke
effecten die je kunt opmerken, zijn:
– slechter slapen
– alerter zijn
– negatieve gedachten hebben
Sommigen proberen deze verschijnselen en gevoelens weg te drukken, anderen voelen zich
overspoeld. Probeer een balans te vinden tussen het toelaten van emoties, terugdenken aan
de moeilijke momenten en rust en herstel. Mochten de klachten aanhouden of verergeren,
dan is het raadzaam er hulp bij te zoeken.

Pas op jezelf

Als je het nu drukker hebt dan normaal, maar ook wanneer je minder werkzaamheden hebt,
is het belangrijk goed op jezelf te passen. Een aantal zaken waarop je kunt letten:
– voldoende rust en ontspanning tussen diensten
– sta stil bij hoe het met jou gaat, wat heb je nu nodig?
– probeer grenzen aan te geven
– zoek hulp bij aanhoudende sombere of depressieve gevoelens

Roeien met de riemen die je hebt

Mogelijk heb je behoefte aan extra ondersteuning bij het omgaan met spanning en stress, of
kamp je met andere vraagstukken waarover je in gesprek wilt. Neem dan gerust contact op
met Renata. Middels beeldbellen via een beveiligde lijn kan er een sessie plaatsvinden.
Uiteraard gaat de voorkeur uit naar met elkaar werken in de praktijkruimte, maar in deze
periode roeien we met de riemen die we hebben.

Bevallen? Je staat er niet alleen voor

Een bevalling is een bijzondere gebeurtenis. Misschien lijkt het je erg mooi, maar het kan ook zijn dat je er als een berg tegenop ziet. Je kunt daarbij worden overspoeld door meningen, gevraagde en ongevraagde adviezen. Hierdoor kan het zijn dat je je alleen voelt, want per slot van rekening is het jouw lichaam dat verandert en ben jij degene die gaat bevallen. Het is goed mogelijk dat jij – en je partner – behoefte hebben aan een luisterend oor. Iemand die een veilige plek creëert om je verhaal kwijt te kunnen, en je verder kan helpen als dat nodig is.

Betekenisvolle ervaring

Voor sommige vrouwen geldt bevallen als de meest betekenisvolle en prachtige ervaring die ze hebben meegemaakt. Maar er zijn ook veel vrouwen die de bevalling als zwaar, eng of zelfs traumatisch hebben ervaren. Wat jou ervaring ook is geweest of zal zijn, ruimte voor jouw mening en gevoelens is erg belangrijk. Renata Schoneveld is haptotherapeut en gespecialiseerd in zwangerschapshaptonomie. Ze vertelt: ‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat zwangerschapshaptonomie een positieve invloed heeft op de afname van overmatige angst rondom de bevalling.’

Grote verschuiving

In een periode van grote verandering zoals zwangerschap en bevalling, vindt er een grote verschuiving plaats. Sommige mensen hervinden snel hun evenwicht, maar anderen hebben hier meer moeite mee. Wanneer je een moeilijke of spannende ervaring wilt verwerken, is een luisterend oor, erkenning van jouw gevoelens, empathie en steun erg belangrijk. En hoewel mensen vaak met de beste bedoelingen voor je klaarstaan met adviezen, meningen en eigen ervaringen, kan het zijn dat je daar niet precies op zit te wachten. Want wat hen helpt balans te vinden in het leven, hoeft niet te helpen voor jou.

Haptonomie

Als jij voor of na de bevalling een steun in de rug nodig hebt, kan haptonomie of haptotherapie helpen. Renata: ‘Haptonomie is een benaderingswijze die je helpt balans te krijgen in denken, voelen en doen. Middels gesprekken, aanrakingen en ervaringsoefeningen help ik je bewust te worden van wat er in je lichaam omgaat, zodat je meer ‘uit je hoofd’, en meer ‘in je lichaam’ kan komen. Bij zwangerschapshaptonomie staan ook andere onderwerpen centraal. Ik leer jullie hoe je samen nu al liefdevol contact kan maken met je ongeboren kindje, vertrouwen in je lichaam kan ervaren en hoe je samen met je partner toe kan leven naar de bevalling en het ouderschap.’

Positieve gezondheid

‘In alles wat we tijdens de begeleiding doen, is de insteek telkens dat er ruimte ontstaat om op gevoelsniveau te kijken wat er speelt, zodat verstand en gevoel mooi op elkaar afgestemd zijn.’ Daarbij gaat Renata uit van het principe van positieve gezondheid. Dit houdt in dat de focus niet op de klacht of het probleem ligt, maar op de persoon. ‘Mocht je een lastige zwangerschap of bevalling hebben gehad, dan kan het zijn dat je dat moeilijk kunt loslaten. Maar vaak wordt een probleem of klacht alleen maar groter door er steeds op te focussen, en kan het je leven beginnen te beheersen. Ik vind dat je meer bent dan je klacht of je probleem, en dat we op zoek moeten naar je kracht. Ik maak regelmatig mee dat vrouwen die in eerste instantie aangeven angstig te zijn voor de bevalling, met een positief gevoel op de geboorte terugkijken. Zelfs als de geboorte van hun kindje anders liep dan ze gehoopt hadden, bijvoorbeeld omdat er een keizersnede nodig was.’

Ondersteuning

Of je nu ondersteuning zoekt gedurende je zwangerschap, tijdens of na je bevalling of voor andere vragen, als haptotherapeut ondersteunt Renata je graag. Je kunt naast zwangerschapshaptonomie ook bij haar terecht voor haptotherapie. Verder heeft Renata de studie seksuologie gevolgd, waardoor vragen rond intimiteit eveneens bespreekbaar zijn. Haptonomie praktijk Schoneveld zit op twee locaties, in Zwolle en in Amersfoort.