WAT GEBEURT ER IN EEN GETRAUMATISEERD BREIN?


Het fenomeen ’trauma’ (en de daaruit volgende stress) komt helaas vaker voor dan velen denken. Toch worden mensen die ermee te maken hebben nog vaak slecht begrepen. Een groep studenten uit Islington (Groot-Brittannië) zette zich in om op een creatieve manier meer begrip te creëren voor trauma en stress. In samenwerking met SoapBox Youth Centre maakten zij een nummer waarin veel duidelijk wordt over wat er precies in een getraumatiseerd brein gebeurt.

CLIP EN TEKST

In onderstaande tekst lees je de (vertaalde) songtekst. Klik hier om de clip zelf te bekijken en te beluisteren. De vertaling is op verzoek van Renata Schoneveld verzorgd door ForYou Media.

STRESS IN HET BREIN

We hebben stress nodig, het roept op tot actie, zodat wanneer we bedreigd worden, we niet in de problemen komen. Door stress kiezen we voor vechten, vluchten of verstarren, maar we moeten wel adequaat reageren. Bij onheil raken onze lagere hersenen in paniek. De bovenste hersenfunctie brengt beheersing terug, zodat we er weer tegenaan kunnen. Maar trauma verstoort de krachten die ons beheersen. Het helpt als we een manier kunnen vinden om onze impulsen te kalmeren.

SNEL WEGWEZEN

Als iets kokendheet is of ik word aangevallen door een beer, reageer ik instinctief: snel wegwezen hier! Je handelt bij nood, zonder erover na te denken. Maar ergens in je brein weet je toch een reactie te bedenken. Met name het onderste deel, wat de amygdala heet, luidt het alarm in tijden van onzekerheid. In de middenhersenen beïnvloeden herinneringen de amygdala, die bij vergelijkbare situaties getriggerd wordt.

ONDERSTE HERSENEN

De onderste hersenen regelen automatisch hoe we reageren, daar gaat geen denkproces mee gepaard, waardoor deze reactie langer duurt. Het zijn signalen vanuit de zenuwen, impulsen waarmee je niet kunt redeneren: als er iets op je afkomt, duik je weg of wijk je uit. Wanneer eerdere ervaringen de hersenen hebben beïnvloed, ontstaan reacties door de achtergebleven herinneringen. Omdat we eerder dreiging hebben gevoeld, dragen we dat mee in nieuwe situaties. Ons brein vertelt ons om te ontsnappen of op strijd voorbereid te zijn.

We hebben stress nodig, het roept op tot actie, zodat wanneer we bedreigd worden, we niet in de problemen komen. Door stress kiezen we voor vechten, vluchten of verstarren, maar we moeten wel adequaat reageren. Bij onheil raken onze lagere hersenen in paniek. De bovenste hersenfunctie brengt beheersing terug, zodat we er weer tegenaan kunnen. Maar trauma verstoort de krachten die ons beheersen. Het helpt als we een manier kunnen vinden om onze impulsen te kalmeren.

SLIMME BREIN

Bovenin zit het slimme brein, het deel dat de cortex heet. Het logische, probleemoplossende deel van het brein dat dichtbij voorhoofd zit. Het analyseert de omgeving en de gevoelens van anderen. Het integreert ervaringen en stelt vast wat ze betekenen. De amygdala zendt signalen en stress uit naar de cortex, die de bedreigingen verwerkt, erop reflecteert en ze beoordeelt, hopend op een passende reactie bij de juiste context. Maar soms raakt de verbinding verbroken, met schadelijke effecten.

Hoe vaker het alarm klinkt, hoe gevoeliger het wordt en dat leidt ertoe dat we dingen doen die we niet moeten doen. Als we eerder in het leven te veel trauma hebben ervaren, zijn de lagere hersenen geen betrouwbare raadgever meer. Overbelast door stress verandert het proces; de bovenste hersenen sluiten af, we reageren op simpele prikkels. Een opmerking, blik of aanraking die weinig betekenen kan ons brein niet goed meer beoordelen, en het raakt overstuur.

We hebben stress nodig, het roept op tot actie, zodat wanneer we bedreigd worden, we niet in de problemen komen. Door stress kiezen we voor vechten, vluchten of verstarren, maar we moeten wel adequaat reageren. Bij onheil raken onze lagere hersenen in paniek. De bovenste hersenfunctie brengt beheersing terug, zodat we er weer tegenaan kunnen. Maar trauma verstoort de krachten die ons beheersen. Het helpt als we een manier kunnen vinden om onze impulsen te kalmeren.

Om te zorgen dat we minder snel overstuur raken, moeten we ons brein leren om triggers anders te interpreteren. Het is misschien pijnlijk, maar door te reflecteren op je geschiedenis leer je dingen die triggerend zijn te anticiperen. En door te weten hoe stress je fysiek beïnvloedt, zet je stappen om de stress beter te beheersen.

LUISTER NAAR DIT LIED

Luister naar dit lied om te leren hoe je dit kunt doen. Leer jezelf kennen en de symptomen herkennen die in je lichaam opduiken wanneer stress overheerst: temperatuurverhoging, zweethanden, hartkloppingen, nekspanningen en tandenknarsen. Leer wat je moet doen om verlichting te vinden: adem bewust, langzaam en door je neus, ontspan je schouders en kaak, rek en strek je tenen. Stress is het resultaat van wat de wereld ons oplegt. Dus leer wat je nodig hebt om je reacties te beheersen.

We hebben stress nodig, het roept op tot actie, zodat wanneer we bedreigd worden, we niet in de problemen komen. Door stress kiezen we voor vechten, vluchten of verstarren, maar we moeten wel adequaat reageren. Bij onheil raken onze lagere hersenen in paniek. De bovenste hersenfunctie brengt beheersing terug, zodat we er weer tegenaan kunnen. Maar trauma verstoort de krachten die ons beheersen. Het helpt als we een manier kunnen vinden om onze impulsen te kalmeren.

Leven zonder aanraking

Een aanraking. Het klinkt zo simpel. Een arm om je schouder van een vriend, een hand van een onbekende, een aai op je rug van je ouder. Zo vanzelfsprekend als aanrakingen lijken te zijn, zo waardevol blijken ze wanneer het opeens niet meer mag. Mogelijk wist je van tevoren niet eens dat je het zou missen, en pas nu je al weken niemand nabij hebt merkt dat je iets zoekt wat je niet kunt vinden. Omdat het niet meer mag. Je bent onaangeraakt

Afstand van medemens

Gelukkig hebben we inmiddels meer ruimte gekregen. Maar anderhalve meter afstand houden tot je medemens, al helemaal als het om familie of vrienden gaat, voelt niet normaal. We zijn gewend om dierbaren graag binnen onze ‘persoonlijke ruimte’ van 1,2 meter te laten. In veel situaties is zelfs dat ongewoon. Een oma die haar kleinkind van bijna één ziet opgroeien en daar niet dichterbij kan komen voor een knuffel, een aai, het leren dat je familie bent en veilig bent in diens armen. Het is er niet bij. Veel mensen ervaren dit als zwaar, en dat is volkomen te begrijpen.

Aanraking brengt veel teweeg

Een aanraking is niet alleen een teken van affectie. Het brengt veel meer bij ons teweeg. Niet voor niets zijn behandelingen als massage, fysiotherapie en haptonomie zo effectief. Daar is een heldere verklaring voor. Bij huid-op-huidcontact maakt het lichaam de hormonen oxytocine en endorfine aan, die je misschien wel kent als ‘gelukshormonen’. Dit ontstaat op momenten van veiligheid, en maakt dat een knuffel zo’n gevoel van geborgenheid teweegbrengt. Een logische verklaring waarom een aanraking als troostend ervaren wordt.

Eerste levensbehoeften

In deze gespannen en vreemde tijd waarin je leven er heel anders uitziet, kan het lastig zijn om goed voor jezelf te zorgen. Om je gezondheid op peil te houden en langdurige stress het hoofd te kunnen bieden, is het zaak zo goed mogelijk te letten op je eerste levensbehoeften. Dat betekent: – slaap voldoende, bij voorkeur op vaste tijden – eet gezond en drink genoeg, vermijd fast food en (te veel) alcohol – draag zorg voor een goede persoonlijke hygiëne – zorg voor zoveel mogelijk structuur en ritme.

Effect op lichaam en geest

Het effect van aanraking op het lichaam en de geest is zo groot, dat een gebrek eraan meetbaar negatief blijkt. Onderzoek toont bijvoorbeeld aan dat ouderen die eenzaam zijn en weinig aanraking kennen, een lagere weerstand hebben en eerder ouderdomsverschijnselen vertonen. Couveusebaby’s die geknuffeld worden, zijn doorgaans gezonder dan zij die niet worden aangeraakt. En wanneer de ‘gelukshormonen’ niet worden aangemaakt door knuffelen, is er vrij baan voor cortisol en adrenaline: stresshormonen die spanning en piekergedachtes veroorzaken.

In contact treden

De effectiviteit van haptonomie schuilt in de aanraking, en is bijzonder welkom in een periode waarin we letterlijk ver van elkaar verwijderd zijn. Het woord komt van het Griekse ‘hapto’, dat betekenissen heeft als ‘in contact treden’ en ‘tast’. En daarmee verraadt de betekenis al wat een behandeling inhoudt, namelijk het helen door in contact te zijn. Huidige contacten zijn vaak afstandelijk en door gebrek aan toenadering veelal oppervlakkig. Maar heling, ontwikkeling en ontplooiing kan pas gedijen bij een veilige, diepgaande en vriendelijke omgeving. Deze omgeving kan met een haptonomische benadering worden geboden.

Ingang naar zelfinzicht

In die zin is haptonomie niet een therapie op zich, maar een brede ingang naar het vergroten van zelfinzicht, wat helpend is bij het nemen van beslissingen, kunnen doorhakken van knopen en bepalen van een richting. Heb jij behoefte aan ondersteuning in een stressvolle periode waarin aanraking ontbreekt, of kamp je met andere vraagstukken, als haptotherapeut ondersteunt Renata Schoneveld je graag. Haptonomie praktijk Schoneveld is gevestigd in Amersfoort.

Wat extra steun voor zorgmedewerkers

Voor iedereen is het een ingewikkelde periode. Voor mensen die opeens thuiswerken, kinderen die niet naar school kunnen en ouderen die afgesloten zijn van hun families. Maar in het bijzonder is het een moeilijke tijd voor de mensen die werken in de zorg. De druk is hoog doordat we te maken hebben met een unieke situatie.

Werkzaam in de zorg

In het vorige artikel deelden we al een aantal tips hoe je beter kunt omgaan met gevoelens van spanning en stress van de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg (MGG). Aangezien met name zorgmedewerkers in een zeer uitzonderlijke situatie verkeren, wendden zij zich in deze tips ook in het bijzonder tot hen. Ben jij werkzaam in de zorg? Dan vind je het allicht vanzelfsprekend om je maximaal in te zetten in de zorg voor anderen. Maar ook jij kan misschien wat steun gebruiken.

Wissel informatie uit

In hun flyer omschrijft de MGG deze periode met een marathon, waarbij je je bovendien extra gespannen kan voelen doordat je je zorgen maakt. Een eerste tip is om te vragen om informatie bij leidinggevende en collega’s over wat je kunt verwachten en betekenen. Zo kun je je voorbereiden op wat je te wachten staat en wat je kunt doen in bepaalde situaties. Ook kun je hen informeren over wat je wel en wat je niet wil of kan doen. Zo weten alle partijen waar ze aan toe zijn.

Zoek een buddy

Door te werken met een buddy, kun je bij elkaar terecht met problemen, onduidelijkheden of vraagstukken. Dat hoef je niet voor de ander op te lossen, maar een luisterend oor kan al veel waard zijn. Er zijn verschillende dingen die je voor elkaar kunt betekenen:
– bespreken waar je mee zit en hoe je omgaat met spanning
– elkaar wijzen op goede zelfzorg
– signaleren en benoemen van eventuele ziektesymptomen

Terug naar de basis, vertrouw op je team

Het is goed mogelijk dat je nu te maken krijgt met nieuwe taken waar je eerder niet mee te
maken kreeg. Omdat we te maken hebben met een unieke situatie, kan het zijn dat
bestaande protocollen niet voldoen. Ga terug naar de basisprincipes die je geleerd hebt, en
vertrouw erop dat je zo goed mogelijk je werk uitvoert. Vertrouwen in je team is ook
essentieel: je kunt terugvallen op de kennis en vaardigheden van teamgenoten. Ook als je
opeens samenwerkt met mensen die je nog niet goed kent, is dat het geval. Weet dat je
allemaal dezelfde missie hebt. Deze gevoelens geven hoop.

Emoties toelaten

Het is heel normaal als je je angstig, machteloos of schuldig voelt omdat je misschien niet
iedereen kan helpen of lastige beslissingen moet nemen. Daar kun je ook thuis last van
hebben, bijvoorbeeld in de vorm van nachtmerries of indringende herinneringen. Mogelijke
effecten die je kunt opmerken, zijn:
– slechter slapen
– alerter zijn
– negatieve gedachten hebben
Sommigen proberen deze verschijnselen en gevoelens weg te drukken, anderen voelen zich
overspoeld. Probeer een balans te vinden tussen het toelaten van emoties, terugdenken aan
de moeilijke momenten en rust en herstel. Mochten de klachten aanhouden of verergeren,
dan is het raadzaam er hulp bij te zoeken.

Pas op jezelf

Als je het nu drukker hebt dan normaal, maar ook wanneer je minder werkzaamheden hebt,
is het belangrijk goed op jezelf te passen. Een aantal zaken waarop je kunt letten:
– voldoende rust en ontspanning tussen diensten
– sta stil bij hoe het met jou gaat, wat heb je nu nodig?
– probeer grenzen aan te geven
– zoek hulp bij aanhoudende sombere of depressieve gevoelens

Roeien met de riemen die je hebt

Mogelijk heb je behoefte aan extra ondersteuning bij het omgaan met spanning en stress, of
kamp je met andere vraagstukken waarover je in gesprek wilt. Neem dan gerust contact op
met Renata. Middels beeldbellen via een beveiligde lijn kan er een sessie plaatsvinden.
Uiteraard gaat de voorkeur uit naar met elkaar werken in de praktijkruimte, maar in deze
periode roeien we met de riemen die we hebben.

Haptotherapie als ondersteuning bij rouw

Een verlies kan ingrijpend zijn en veel impact hebben op het dagelijks leven. Een sterfgeval van een dierbare is daar een duidelijk voorbeeld van, maar er zijn veel meer vormen van verlies waarbij een rouwproces op gang kan komen. Je kunt denken aan een scheiding, ontslag of het doormaken van een ziekte. Omgaan met rouw kan ingewikkeld zijn.

Leven weer oppakken

Wanneer je iets of iemand hebt verloren, word je in het begin vaak overspoeld door aandacht en begrip. Toch wordt na verloop van tijd van je verwacht dat je je leven weer oppakt. Dat wil je misschien zelf ook, maar het kan moeilijk zijn de draad weer op te pakken wanneer je nog volop aan het rouwen bent. Het gevolg kan zijn dat je je verdriet voor je houdt, anderen er niet mee lastig wilt vallen en dat vervolgens zijn weerslag heeft op je gezondheid.

Rouw gaat niet over

Hoe je rouw ervaart, is heel persoonlijk. Er bestaat niet zoiets als ‘normale’ rouw, vindt ook sociaal psycholoog en rouwdeskundige Manu Keirse. Hij stelt bovendien dat rouwverwerking een achterhaald begrip is. Rouw gaat niet over, je leert ermee leven. Zeker wanneer je denkt aan ouders die een kind hebben verloren, is dat goed voor te stellen. Een verlies draag je met je mee, en de manier waarop je dat doet, dát is belangrijk.

Luistert, luistert en luistert

Verlies is onvermijdelijk, we krijgen er allemaal mee te maken. Daarom vertelt Keirse dat om er goed mee om te kunnen gaan, het belangrijk is de gevoelens te kunnen delen. Hij stelt: ‘Verdriet is in deze tijd sterk teruggedrongen in de beschermde omgeving van het gezin. We dragen het minder met elkaar. Maar mensen met verdriet hebben maar één behoefte: dat iemand naar ze luistert, luistert én luistert.’ Een luisterend oor is de eerste stap naar een goede omgang met rouw.

Te grote gevoelens

Renata Schoneveld is haptotherapeut en schat de waarde van luisteren ook hoog in. ‘Door te kunnen praten over alles wat je voelt en meemaakt, krijg je de ruimte om met jezelf te zijn. Te praten tegen iemand die er helemaal voor jou is, kan daarbij erg bevrijdend zijn. Want soms zijn gevoelens te groot om alleen te voelen. Juist dan wil je een veilige omgeving waarin je onbevreesd kunt exploreren wat er in je omgaat, zodat je jouw gedachtes en emoties weer beter kunt ordenen.’

Verder gaan

En dan? Hoe ga je vervolgens verder? Manu Keise gelooft er niet in dat rouw verwerkt moet worden. Maar wél gelooft hij erin dat je na een verlies weer geluk en plezier in het leven kunt ervaren. Sterven of verliezen is een moment, zegt hij. En na dat moment zullen op een bepaald ogenblik de positieve herinneringen en gedachten weer aan kracht toenemen. Renata: ‘En daar kun je soms hulp bij nodig hebben. Zo is het niet altijd gemakkelijk om je relatie te onderhouden in periodes van rouw, hoe zorg je ervoor dat je je weer verbonden kunt voelen met jezelf en anderen? Daar help ik je graag bij.’

Een steun in de rug

Tijdens de haptotherapie kan gebruik worden gemaakt van verschillende oefeningen of technieken waardoor je beter kunt leren omgaan met rouw. Daarnaast ondersteunt Renata als haptotherapeut mensen met andere vragen en zaken waar ze tegenaan lopen in hun leven. Je kunt naast haptotherapie ook bij haar terecht voor zwangerschapshaptonomie. Verder heeft Renata de studie Seksuologie gevolgd, waardoor vragen rond intimiteit eveneens bespreekbaar zijn. Haptonomie praktijk Schoneveld zit op twee locaties, in Zwolle en in Amersfoort.

Wanneer je lichaam ‘nee’ zegt

Hard werken en drukte is voor veel mensen een gewoonte. Om een mooie carrière te verkrijgen of behouden zijn we bereid hier veel uren aan te besteden, maar ook willen we dat ons privéleven hier niet voor onder doet. Veel mensen komen dan ook op een punt dat de emmer overloopt en er bepaalde klachten ontstaan, zonder dat ze weten wat er precies misgaat. Nog nooit kwamen er zoveel mensen bij de huisarts met stressgerelateerde klachten, vertelt huisarts Juriaan Galavazi.

Luisteren naar je lichaam

Wanneer je probeert alle ballen in de lucht te houden, krijgt niets de complete aandacht. Daardoor kun je het gevoel hebben tekort te schieten en schuldgevoelens ontwikkelen. Je hebt het idee dat je nog harder moet werken zodat je hopelijk net voldoende aandacht verdeelt om alle zaken draaiende te houden. Geen wonder dat je je een beetje moe voelt, last van je rug krijgt, vaak met hoofdpijn opstaat… Je lichaam stuurt een signaal. Maar luister je daar ook naar?

Dromen op de plank

Galavazi stelt dat ons lichaam ons veel kan vertellen, maar dat we het moeilijk vinden te ontdekken wat dat is. Hij vertelt: ‘Je wilt ten diepste iets anders dan wat er nu is. Als deze wens stelselmatig wordt onderdrukt, kan ons lijf dat feilloos laten merken.’ Haptotherapeut Renata Schoneveld zegt: ‘Je kunt leven met het idee: ‘alles moet meer, groter en perfecter, als ik dat heb bereikt, zal ik echt gelukkig zijn’. Maar ik werkelijkheid beleven heel veel mensen er helemaal geen plezier aan om dat na te streven. Jammer: want zo blijven de plannen en dromen waar je wel energie van krijgt op de plank liggen.’

Minder identificeren met werk

Toch blijkt het bijzonder lastig om los te komen van het idee dat hard werken moet. Want wie ben je zonder een mooie carrière? Wat zouden mensen ervan vinden als je ervoor kiest minder (hard) te werken? Galavazi stelt dat wanneer we ons minder identificeren met ons werk, we veel beter in staat zijn keuzes te maken die bij ons passen. Want keuzes maken hoort bij het leven, niemand kan alles tegelijk. Daarbij is het wél nodig om strikter te zijn op je eigen grenzen.

Een paar stappen terug

We zijn namelijk geen machine die een opdracht krijgt en daar blindelings naartoe werkt. Vraag jezelf af wat je nu eigenlijk echt wilt bereiken in het leven. Is het wel echt deze baan? Is dat ploeteren om een ideaalplaatje te bereiken het enige waar je gelukkig van zou kunnen worden? Door even een paar stappen terug te zetten en tijd te nemen voor rust en bewustwording, lukt het je om antwoorden te vinden op de vragen die zich uiten als lichamelijke klachten. Zo kun je daadwerkelijk leren van je eigen lichaam, en beginnen met investeren in die zaken waar je energie van krijgt en gelukkig van wordt.

Een beetje steun

Natuurlijk kan het best lastig zijn om te weten wat dat is, datgene waar je energie van krijgt. Want hoe interpreteer je de signalen van je lichaam nu precies? Als haptotherapeut ondersteunt Renata mensen met verschillende vragen en zaken waar ze tegenaan lopen in hun leven. Je kunt naast haptonomie en haptotherapie ook bij haar terecht voor zwangerschapshaptonomie. Verder heeft Renata de studie Seksuologie gevolgd, waardoor vragen rond intimiteit eveneens bespreekbaar zijn. Haptonomie praktijk Schoneveld zit op twee locaties, in Zwolle en in Amersfoort.

Hoe is jouw relatie met je collega’s?

Je staat er misschien niet altijd bij stil, maar de meeste werknemers zien hun collega’s vaker dan hun familie en vrienden. Het is dan ook niet zo gek dat relaties met je collega’s soms intensief, ingewikkeld of zelfs problematisch kunnen zijn. Zo’n (werk)relatie kan een flinke impact hebben, niet alleen op je werkzaamheden, maar ook op de relatie met je andere collega’s én je persoonlijke leven thuis.

Bijna iedereen heeft werkrelaties. Er zijn maar erg weinig banen die volledig solitair worden uitgevoerd. Goede werkrelaties zorgen ervoor dat je dagen prettiger verlopen en je je werk beter kunt uitvoeren. Bovendien blijkt uit onderzoek dat hoe beter de sfeer onder collega’s, hoe beter een bedrijf presteert. Maar het is best lastig te weten hoe je nu kunt zorgen voor een fijne relatie met je collega’s.

Waardevolle elementen combineren
Alleen al de scheidslijn tussen werk en privé is soms best lastig te bepalen. In persoonlijke relaties is er veel ruimte voor zaken zoals affectie, geborgenheid, intimiteit en transparantie. In een zakelijke relatie richten we ons meer op een neutrale, zakelijke houding en het niet al te persoonlijk te maken. Er zitten waardevolle aspecten in beide relatietypes. Hoe combineer je de positieve elementen uit deze twee werelden met elkaar zonder dat hierbij conflicten ontstaan?

Bepaal verwachtingen
Esther Perel is relatietherapeute die zich ook veel richt op het bedrijfsleven. Zij beschrijft dat conflicten veelal ontstaan uit botsende verwachtingen. Dat komt doordat de verwachtingen bepalen hoe we met elkaar communiceren en op welke manier we een conflict tackelen. Transparante communicatie speelt hierin een belangrijke rol. En om transparant te kunnen zijn, moet je goed weten wat je wilt.

Transparantie
Wat voor soort communicatie is voor jou wenselijk? Wat is voor jou problematisch, en hoe wil je problemen oplossen? Zeker wanneer er verschillende belangen en gevoelens bij komen kijken, kan transparant communiceren best lastig zijn. Haptotherapie kan je helpen inzicht te krijgen in jouw gevoelens, wensen en belangen zodat je beter met je gevoelens kunt leren omgaan. Dat helpt je conflicten productief aan te pakken en ondersteunt je bij de juiste balans tussen werk en privé.

Leer van het gevoel
Haptonomie is de leer van het gevoel. Wanneer je gevoelens uit balans zijn, kan dit je zelfontplooiing flink in de weg zitten. Haptotherapie kan je helpen deze balans te herstellen. Door middel van gesprekken, aanraking en lichaamsgerichte oefeningen leer je luisteren naar je lichaam, je gevoel en hoe je hiermee omgaat.

Over Renata
Renata Schoneveld is haptotherapeut in haar eigen praktijk in Zwolle en Amersfoort. Ze vertelt: ‘Als haptotherapeut help ik mensen met verschillende vragen en zaken waar ze tegenaan lopen in hun leven. Ik wil je graag helpen om te ervaren wat je voelt, en hoe je anders in bepaalde situaties kunt staan, waardoor het allemaal weer wat makkelijker gaat stromen.’ Daarnaast heeft Renata een opleiding rond seksuologie gevolgd en is ze lid van de NVVS. Je kunt daardoor ook met vragen op het gebied van intimiteit bij haar terecht.

Slapeloosheid de baas met haptotherapie

Iedereen heeft wel eens een nacht waarin je niet zo lekker slaapt. Je ligt maar te woelen en wanneer je eindelijk de slaap hebt weten te vatten, wordt je alsnog meerdere keren weer wakker. Als dit eenmalig is, voel je je de volgende dag wat vermoeid maar kun je dit snel genoeg weer inhalen met een betere nacht. Maar wanneer je last hebt van slapeloosheid of een ander slaapprobleem, dan weet je hoe frustrerend en overheersend het kan zijn.

Oorzaken van slapeloosheid

Er kunnen verschillende oorzaken ten grondslag liggen aan je slapeloosheid. Zo kan het liggen aan een lichamelijke aandoening, bijwerkingen van medicatie of ziekte. Maar ook mentale factoren spelen vaak een sterke rol, zoals overmatige stress, depressieve gedachten of piekeren. Langdurige slapeloosheid kan grote gevolgen hebben voor je dagelijks functioneren en voor je gezondheid op langere termijn. In het ergste geval kan een gebrek aan slaap leiden tot hersenbeschadigingen en geheugenproblemen. Heb je last van slaapproblemen, dan is het dus goed in actie te komen!

Bereid je lichaam voor

Er is een aantal zaken dat je zelf kunt doen voor een betere nachtrust. Zo is het belangrijk je lichaam voor te bereiden op de nacht. Dat betekent dat je ruim voordat je wilt gaan slapen, stopt met eten. Zo is je lichaam niet meer actief aan het werk met de verbranding en verwerking van energie. Ook koffie of andere cafeïnehoudende dranken kun je beter laten staan, deze hebben verkwikkende eigenschappen wat je nu juist niet kunt gebruiken. Vermijd ’s avonds ook blauwe lichten van schermen zoals tv, computer of telefoon. Dit felle licht zorgt ervoor dat je lichaam minder melatonine aanmaakt, een hormoon dat je juist slaperig doet voelen.

Een vast ritme

En ondanks dat beweging en inspanning belangrijk is, kun je dit beter niet doen vlak voor het naar bed gaan. Intensieve beweging activeert je lichaam terwijl je op dat moment juist tot rust wilt komen. Andere zaken die je kunnen helpen ontspannen zodat je je niet gestrest meer voelt, zijn korte wandelingen, een kop warme, slappe (cafeïnevrije) thee en een warm bad. Zorg er daarbij voor dat je slaapkamer donker is, goed geventileerd en niet te warm. Houd ook zoveel mogelijk een vast ritme aan. Ga op vaste tijden naar bed en sta op vaste tijden op, of je nu slecht hebt geslapen of niet. Door lang te blijven liggen, wordt het de avond erop weer moeilijk om op tijd in slaap te komen.

Aandacht voor lichaam én geest

Naast praktische tips en hulpmiddelen, is het ook altijd raadzaam om met een deskundige te praten over je slapeloosheid. Want niet alleen is het erg prettig om je verhaal kwijt te kunnen, diegene kan je bovendien ondersteunen in het aanpakken van die zaken die jouw slaap belemmeren. Renata Schoneveld is haptotherapeut en vindt het belangrijk aandacht te hebben voor het lichaam én de geest bij dit soort klachten. ‘Ik ga uit van de mens als één geheel. Er bestaat een wisselwerking tussen het lichaam en de geest en beiden kunnen door verschillende aspecten worden beïnvloed. Het is dus zaak om steeds nieuwsgierig en breed te blijven kijken naar wat er speelt.’

Acceptatie

Renata vervolgt: ‘Met een cliënt zoek ik graag samen uit wat deze persoon vooruit gaat helpen. Soms is het best moeilijk om te herkennen wat je voelt, en waar jouw probleem vandaan komt. We gaan dit ontdekken door te praten, door ervaringsoefeningen en door het werken op de behandelbank. Hoe een behandeling verloopt, verschilt net zoveel als de mensen zelf. Misschien heb jij heel veel behoefte aan praten over piekergedachtes, stress of andere belemmeringen. Of mogelijk heb je veel baat bij aanrakingen. Als haptotherapeut probeer ik niet jouw probleem te laten ‘verdwijnen’ of onderdrukken. Het is waardevol om te ontdekken dat gedachten en gevoelens er mogen zijn, je hoeft ze niet weg te stoppen. Juist de acceptatie ervan zorgt ervoor dat ze je niet meer dwars hoeven te zitten.’

Over Renata Schoneveld

Als haptotherapeut helpt Renata mensen met verschillende vragen en zaken waar ze tegenaan lopen in hun leven. Je kunt naast haptonomie en haptotherapie ook bij haar terecht voor zwangerschapshaptonomie. Verder heeft Renata de studie Seksuologie gevolgd, waardoor vragen rond intimiteit eveneens bespreekbaar zijn. Haptonomie praktijk Schoneveld zit op twee locaties, in Zwolle en in Amersfoort.

Een relatie in een moderne maatschappij

Techniek staat voor niets, er is van alles mogelijk. Zo kunnen we alles tot aan de deur bestellen, bijhouden hoeveel stappen we moeten zetten en potentiële geliefdes ontmoeten. Dat klinkt gemakkelijk, maar brengt op romantisch gebied niet alleen maar voordelen met zich mee. Sterker nog, vandaag de dag kan het hebben, vinden en onderhouden van een relatie behoorlijk lastig zijn.

Moderne apps

Dating-apps geven de mogelijkheid tot in den treure te blijven ‘swipen’ in een zoektocht naar de ideale partner. Iedere imperfectie kan worden afgewogen en afgewezen, want er is toch een enorme collectie aan alternatieve opties. Dit eindeloze vergelijken maakt dat het gras altijd groener blijft lijken aan de overkant, want er is zo vreselijk veel gras te zien.

Geïdealiseerd beeld

Daarnaast bieden sociale media vaak een vertekend en geidealiseerd beeld van de werkelijkheid waaraan je je kan spiegelen. Want al die perfecte relaties, prachtige koppels waarbij nooit een vuiltje aan de lucht lijkt te zitten, dat moet toch ook voor jou zijn weggelegd? En als je je dan ergert aan onenigheidjes die zo nu en dan de revue passeren, kun je gaan denken dat jullie relatie niet is wat het zou moeten zijn. Namelijk perfect, zoals je dat om je heen denkt te zien.

Haptotherapie

En zo kun je weer op zoek naar een betere versie van de partner die je had, weer de waslijst aan Tinderprofielen doorklikken op weg naar de ideale ware jacob. Natuurlijk lukt het sommigen om op deze manier een fijne, duurzame relatie op te bouwen. Maar als jij het lastig vindt je relatie gezond te houden in deze moderne maatschappij, is het prettig daar een handje bij geholpen te worden. Als je niet lekker in je vel zit, of vastloopt in jezelf en/of je relatie, kan je terecht bij de haptotherapeut.

Dichtbij jezelf blijven

Renata is haptotherapeut en eigenaar van haptonomiepraktijk Schoneveld. Ze vertelt: ‘In onze drukke maatschappij zijn er allerlei leuke dingen die je kunt doen, allerlei apps en media die je vertellen dat perfectie bestaat. Dan kan het best lastig zijn om dichtbij jezelf te blijven en aandacht te geven aan wat echt belangrijk voor je is. Ik vind het heel waardevol om daarbij te helpen, zodat je energie toegaat naar datgene waar je je echt gelukkiger door voelt.’

Relatie verdiepen

‘In onze cultuur zijn we bovendien heel erg gefocust op het verstandelijke,’ vervolgt Renata. ‘Daardoor vergeten we dikwijls de waarde van ons gevoel. Maar wanneer je in contact bent met je gevoel, kun je dat ook inzetten om beter in contact te komen met anderen, zoals met je partner. Haptonomische relatiebegeleiding kan je helpen belemmerende partronen of overtuigingen los te laten zodat jullie op individueel gebied kunnen ontplooien. Dat helpt de relatie, want vanuit die ontplooiing krijgt de relatie de ruimte om te verdiepen.’

Tip!

Sommige zorgverzekeraars vergoeden (een deel van) de kosten van haptotherapie. Ben jij benieuwd of dat ook voor jou geldt? Ga dit dan na bij jouw zorgverzekeraar. In het geval van een (gedeeltelijke) vergoeding kun je de factuur bij de verzekeraar declareren.

Haptonomie praktijk Schoneveld

Als haptotherapeut help ik mensen met verschillende vragen en dingen waar ze tegenaan lopen in hun leven. Je kunt naast haptonomie en haptotherapie ook bij mij terecht voor zwangerschapshaptonomie. Verder heb ik de studie Seksuologie gevolgd, waardoor vragen rond intimiteit eveneens bespreekbaar zijn. Onze praktijk zit op twee locaties, in Zwolle en in Amersfoort.

Ontdek opnieuw het vuur in jouw relatie

Wanneer je een relatie hebt, heeft dat zowel voordelen als nadelen. Over het algemeen wordt het hebben van een liefdesrelatie als prettiger ervaren, als veilig, en misschien ook wel sociaal wenselijker. In een relatie heb je te maken met liefde, ergens bij horen en nabijheid, maar ook met erotisch verlangen en avontuur. Maar waar jullie relatie in het begin nog nieuw en spannend was,
hangen jullie nu ’s avonds maar wat tegen elkaar aan op de welbekende bank…

Schaamte en schuldig voelen

Wanneer het vuur uitgedoofd lijkt te zijn in jullie relatie, kan het voorkomen dat je steeds vaker stiekem verlangt naar een spannende avond met bijvoorbeeld je overbuurman of die onbekende vrouw in de trein. En dat terwijl je met je partner een monogame relatie hebt. In je hoofd kunnen vragen als ‘Is het normaal dat ik deze fantasieën heb?’ of ‘Wat vindt mijn partner hiervan?’ steeds vaker de revue passeren. Deze gedachten delen met je partner durf je misschien niet, omdat een gevoel van schaamte je bekruipt. Daarnaast kan het voorkomen dat jij je door deze gedachten steeds meer schuldig gaat voelen naar je partner toe.

Verdere gevolgen

Emoties als schaamte en schuldgevoel kunnen op den duur weer zorgen voor andere problemen binnen je relatie. Denk aan pijn bij het vrijen, minder intimiteit en minder goede gesprekken. Natuurlijk kent iedere relatie pieken en dalen. Het is wel slim om regelmatig je relatie te evalueren. Want hoe weet je of het dal zich nog enkele kilometers verder uitstrekt, of dat de top weer bijna in zicht is?

Haptonomische relatiebegeleiding

Haptotherapeut Renata: ‘Je volgt haptonomische relatiebegeleiding samen, dus met je partner. We kunnen samen onderzoeken wat jullie individuele wensen en gezamenlijke verlangens zijn binnen jullie relatie. Het is slimmer om je te richten op verbinding en liefde in plaats van op oordeel en angst. Ik stel mezelf neutraal op tijdens de gesprekken en vorm dan ook geen oordeel. Tijdens de sessies gaan we écht in gesprek met elkaar en werken we met ervaringsoefeningen. Hierdoor wordt voelbaar hoe jullie in relatie staan tot elkaar. Oude patronen kunnen blootgelegd worden, evenals blokkades en behoeften. Het kan ook belangrijk zijn om het over schuld en schaamte te hebben tijdens onze gesprekken. Samen met jullie probeer ik tot nieuwe inzichten te komen. Daarnaast kan het alleen al prettig zijn om iemand te hebben die oordeelloos naar je luistert. Dit helpt jullie om met een frisse blik naar de toekomst te kijken.’

Samen ontdekken

Renata vervolgt: ‘Het is belangrijk om samen te ontdekken wat jullie liefde werkelijk inhoudt. Dat is de sleutel naar jullie vrijheid en een duurzame langetermijnrelatie. Denk eens wat je zelf zou willen krijgen en geef dit aan de ander. Een liefdesrelatie is een manier om jezelf te leren kennen in wie je werkelijk bent. Haptonomie maakt vaak heel direct voelbaar hoe jullie in relatie staan tot elkaar.’

Gouden tips voor meer verbinding

Belgisch psychotherapeut Esther Perel, bekend door haar onderzoek naar de spanning tussen de behoefte aan veiligheid en de behoefte aan vrijheid in menselijke relaties, heeft een aantal gouden tips voor meer verbinding in je relatie:
1. Wees betrokken – luister oprecht naar elkaar.
2. Wees de partner die je zelf wenst – wees actief, en heb zelf het gevoel dat je het waard bent om weer te ‘vlammen’.
3. Toon je verantwoordelijkheid – kijk niet alleen naar de ander, maar ook naar jezelf. Wat kun jíj veranderen om jullie relatie leuker te maken?

Aanvullende tip van Renata:

‘Bedenk dat je een mens bent. Mensen maken fouten en leren heel hun leven. Nare gebeurtenissen in jouw relatie zeggen niet direct iets over jouw karakter, maar over de communicatie binnen je relatie en de beslissingen die je maakte, wellicht uit frustratie of angst.’

Haptonomische relatiebegeleiding: Ga naar Schoneveld Haptotherapie
Nieuwe inzichten: Je relatie in balans met haptonomische relatiebegeleiding