Een verlies kan ingrijpend zijn en veel impact hebben op het dagelijks leven. Een sterfgeval van een dierbare is daar een duidelijk voorbeeld van, maar er zijn veel meer vormen van verlies waarbij een rouwproces op gang kan komen. Je kunt denken aan een scheiding, ontslag of het doormaken van een ziekte. Omgaan met rouw kan ingewikkeld zijn.
Leven weer oppakken
Wanneer je iets of iemand hebt verloren, word je in het begin vaak overspoeld door aandacht en begrip. Toch wordt na verloop van tijd van je verwacht dat je je leven weer oppakt. Dat wil je misschien zelf ook, maar het kan moeilijk zijn de draad weer op te pakken wanneer je nog volop aan het rouwen bent. Het gevolg kan zijn dat je je verdriet voor je houdt, anderen er niet mee lastig wilt vallen en dat vervolgens zijn weerslag heeft op je gezondheid.
Rouw gaat niet over
Hoe je rouw ervaart, is heel persoonlijk. Er bestaat niet zoiets als ‘normale’ rouw, vindt ook sociaal psycholoog en rouwdeskundige Manu Keirse. Hij stelt bovendien dat rouwverwerking een achterhaald begrip is. Rouw gaat niet over, je leert ermee leven. Zeker wanneer je denkt aan ouders die een kind hebben verloren, is dat goed voor te stellen. Een verlies draag je met je mee, en de manier waarop je dat doet, dát is belangrijk.
Luistert, luistert en luistert
Verlies is onvermijdelijk, we krijgen er allemaal mee te maken. Daarom vertelt Keirse dat om er goed mee om te kunnen gaan, het belangrijk is de gevoelens te kunnen delen. Hij stelt: ‘Verdriet is in deze tijd sterk teruggedrongen in de beschermde omgeving van het gezin. We dragen het minder met elkaar. Maar mensen met verdriet hebben maar één behoefte: dat iemand naar ze luistert, luistert én luistert.’ Een luisterend oor is de eerste stap naar een goede omgang met rouw.
Te grote gevoelens
Renata Schoneveld is haptotherapeut en schat de waarde van luisteren ook hoog in. ‘Door te kunnen praten over alles wat je voelt en meemaakt, krijg je de ruimte om met jezelf te zijn. Te praten tegen iemand die er helemaal voor jou is, kan daarbij erg bevrijdend zijn. Want soms zijn gevoelens te groot om alleen te voelen. Juist dan wil je een veilige omgeving waarin je onbevreesd kunt exploreren wat er in je omgaat, zodat je jouw gedachtes en emoties weer beter kunt ordenen.’
Verder gaan
En dan? Hoe ga je vervolgens verder? Manu Keise gelooft er niet in dat rouw verwerkt moet worden. Maar wél gelooft hij erin dat je na een verlies weer geluk en plezier in het leven kunt ervaren. Sterven of verliezen is een moment, zegt hij. En na dat moment zullen op een bepaald ogenblik de positieve herinneringen en gedachten weer aan kracht toenemen. Renata: ‘En daar kun je soms hulp bij nodig hebben. Zo is het niet altijd gemakkelijk om je relatie te onderhouden in periodes van rouw, hoe zorg je ervoor dat je je weer verbonden kunt voelen met jezelf en anderen? Daar help ik je graag bij.’
Een steun in de rug
Tijdens de haptotherapie kan gebruik worden gemaakt van verschillende oefeningen of technieken waardoor je beter kunt leren omgaan met rouw. Daarnaast ondersteunt Renata als haptotherapeut mensen met andere vragen en zaken waar ze tegenaan lopen in hun leven. Je kunt naast haptotherapie ook bij haar terecht voor zwangerschapshaptonomie. Verder heeft Renata de studie Seksuologie gevolgd, waardoor vragen rond intimiteit eveneens bespreekbaar zijn. Haptonomie praktijk Schoneveld zit op twee locaties, in Zwolle en in Amersfoort.